Każda relacja, niezależnie od stażu czy intensywności uczuć, może przejść przez trudny okres. Kryzys w związku to niekoniecznie jego koniec – często stanowi punkt zwrotny, który daje szansę na głębsze zrozumienie siebie nawzajem i odbudowanie więzi. Wspólna praca, zaangażowanie obu stron i wsparcie terapeuty mogą pomóc zażegnać kryzys i odbudować satysfakcjonującą relację. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest kryzys w związku, jakie są jego objawy i przyczyny oraz jak terapia par może pomóc go przezwyciężyć.
Czym jest kryzys w związku i dlaczego się pojawia?
Kryzys w związku to moment, w którym para doświadcza poważnych trudności w komunikacji, zaufaniu, bliskości lub codziennym funkcjonowaniu. Kryzysy związane z relacjami nie pojawiają się znikąd – zazwyczaj są wynikiem automatycznej reakcji na zmiany życiowe, brak wsparcia emocjonalnego czy brak chęci ze strony partnera.
W naszym życiu często dochodzi do momentów, w których związek poddany zostaje próbie. Do przyczyn kryzysu można zaliczyć: narodziny dziecka, wyprowadzka dzieci, nowe miejsce pracy, choroba lub inne znaczące zmiany. Wtedy w związku pojawia się napięcie, brak wyrażania uczuć, a czasem nawet przemoc psychiczna.
Warto pamiętać, że kryzys może być również naturalnym etapem wspólnego życia, związanym z różnymi etapami relacji – od fazy zakochania się, przez fazę rozczarowania, aż po dojrzalszą miłość.
Jak rozpoznać kryzys w związku?
Objawy kryzysu mogą być subtelne lub bardzo wyraźne. Do najczęstszych oznak kryzysu należą:
-
brak seksu i fizycznej bliskości,
-
wybuchy złości, nadmierne emocje,
-
wzajemne oskarżanie się i unikanie odpowiedzialności,
-
spadek zaangażowania i brak chęci do rozmów,
-
uczucie samotności mimo obecności partnera,
-
fundamentalne różnice w wartościach i podejściu do życia,
-
brak spędzania czasu wspólnie.
W wielu przypadkach para zaczyna działać na podstawie własnych faktów i własnych interpretacji, co prowadzi do jeszcze większego oddalenia. Dodatkowo może dojść do zaniku wzajemnego poczucia zrozumienia, co utrudnia dalszą rozmowę i eskaluje trudności.
Pierwszy kryzys w związku – jak sobie z nim poradzić?
Pierwszy kryzys często pojawia się po zakończeniu fazy zakochania, gdy codzienność zaczyna dominować nad romantyzmem. Wtedy trwa kryzys, który bywa zaskoczeniem, szczególnie dla osób wierzących, że „prawdziwa miłość” nie zna trudnych momentów.
Pierwszym krokiem jest uznanie, że trudny czas nie oznacza końca relacji. Zażegnać kryzys można poprzez:
-
otwartą rozmowę bez oceniania – pozwól drugiej osobie powiedzieć, co czuje,
-
używaj komunikatów „ja” zamiast oskarżeń,
-
zaakceptuj różne etapy relacji,
-
nie porównuj się do innych par,
-
skoncentruj się na wzmocnieniu relacji.
Czasem pomocna jest przydatna parafraza – powtarzanie własnymi słowami tego, co mówi partner, aby upewnić się, że dobrze go rozumiemy. Dzięki temu dacie sobie wzajemnie poczucie zrozumienia, a to wzmocni was w dalszej rozmowie.
Kryzys w związku po urodzeniu dziecka – jak go przezwyciężyć?
Narodziny dziecka to radosne, ale i bardzo wymagające wydarzenie. Wiele par doświadcza w tym okresie kryzysu związanego ze zmianą ról, zmęczeniem i brakiem czasu na relację.
Kryzys w związku po pojawieniu się dziecka objawia się:
-
oddaleniem emocjonalnym,
-
brakiem zrozumienia dla nowej sytuacji,
-
konfliktem dotyczącym podziału obowiązków,
-
zanikiem bliskości fizycznej i psychicznej.
Aby przetrwać kryzys, warto mówić o swoich potrzebach, dawać sobie przestrzeń i pielęgnować więź. Kluczowe jest zaangażowanie obojga partnerów – nawet jeśli mają różne perspektywy. Psychologia miłości pokazuje, że związki, które przeszły przez ten etap wspólnie, stają się silniejsze.
Czy każdy związek przechodzi przez trudne momenty?
Tak – trudny okres zdarza się w każdej relacji. To, co odróżnia związki trwałe i silne, to nie brak kryzysów, ale sposób ich przechodzenia. Trudności mogą wynikać z codziennych sprawach, zmęczenia, braku wsparcia, a czasem nawet z pozornie błahych różnic w spojrzeniu na życie.
Każdy z nas wnosi do związku własne doświadczenia z dorosłego życia, oczekiwania i wzorce z okresu dzieciństwa. Gdy te elementy się ścierają, mogą prowadzić do konfliktów. Ważne, by traktować kryzys jako punkt zwrotny, a nie zagrożenie. Dzięki temu możliwe jest osiągnięcie wzajemnego poczucia zrozumienia i budowanie relacji na nowo.
Kiedy warto udać się na terapie dla par?
Terapia par to jedno z najbardziej konstruktywnych rozwiązań, gdy para nie potrafi samodzielnie przezwyciężyć trudności. Warto się na nią zdecydować, gdy:
-
rozmowy kończą się kłótniami lub ciszą,
-
jedna ze stron myśli o rozstaniu,
-
brakuje zdrowej komunikacji, zaufania, bliskości,
-
powtarzają się te same konflikty,
-
para doświadcza przemocy psychicznej lub emocjonalnej,
-
partnerzy mają poczucie wypalenia.
W trakcie terapii bardzo ważne jest zaangażowanie obojga partnerów, otwartość i gotowość do pracy nad sobą. Pomoc terapeuty daje nie tylko narzędzia do lepszego porozumienia, ale również stanowi bezpieczną przestrzeń do pracy nad relacją. Trzymanie się ram terapii, szanowanie wspólnie ustalonych zasad i praca między sesjami to klucz do sukcesu.
Terapia nie zmieni rzeczywistości za nas, ale może pomóc w zrozumieniu obecnej sytuacji i podjęciu świadomych decyzji, które będą wspierać dalszy rozwój związku.
Źródła:
A. Leksowska, Kryzys małżeński i mechanizmy rozpadu związku. Mediacja Rozwodowa, 4., Data dostępu: 15.04.2025r.
N. Wańczyk, Psychofizyczne uwarunkowania człowieka do zdrady w związku partnerskim (2013). Ogrody Nauk i Sztuk, 3, 143–153., Data dostępu: 15.04.2025r.
M. Dąbrowska-Wnuk & J. Soroka, Zaangażowanie mężczyzn – przyszłych ojców w proces oczekiwania narodzin dziecka a styl przywiązania do partnerki (2017). Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne, 2(25), 19–38., Data dostępu: 15.04.2025r.
M. Frąckowiak-Sochańska, Terapia par jako narzędzie przeciwdziałania dysfunkcji rodziny., Data dostępu: 15.04.2025r.