Depresja nie wpływa jedynie na jednostkę – jej skutki odczuwalne są także przez najbliższe otoczenie, zwłaszcza partnera. Życie z osobą cierpiącą na depresję bywa pełne napięcia, nieporozumień i niepewności, a wspólna codzienność może stać się trudna do udźwignięcia. W takich przypadkach terapia par może nie tylko wspomóc chorego, ale również przywrócić równowagę emocjonalną w relacji. W artykule przyjrzymy się, w jaki sposób depresja przejawia się w związku, jak wpływa na jego dynamikę i kiedy warto sięgnąć po pomoc terapeutyczną, aby wspólnie przezwyciężyć kryzys.
Depresja - co to za choroba?
Depresja to poważna choroba psychiczna, która wpływa na emocje, myślenie i codzienne funkcjonowanie osoby dotkniętej tym zaburzeniem. Objawy depresji to przede wszystkim: obniżony nastrój, brak energii, zaburzenia snu, a także trudności z koncentracją. Chorzy często doświadczają niskiej samooceny, poczucia winy, braku zainteresowania wcześniej sprawiającymi przyjemność aktywnościami oraz myśli samobójczych.
Wbrew powszechnemu przekonaniu, depresja to nie tylko smutek – może obejmować również zaburzenia miesiączkowania, spadek libido, brak ochoty na jedzenie, objawy somatyczne, a także wpływ na codzienne funkcjonowanie. Osoba z depresją często ma obniżoną samoocenę, doświadcza wyrzutów sumienia, czuje się bezwartościowa. Niestety choroba ta często jest mylnie interpretowana, a jej rozpoznanie może nastąpić dopiero po długim czasie.
Jak zachowuje się osoba z depresją w związku?
Osoba mająca zaburzenia depresyjne może być zamknięta w sobie, drażliwa lub wycofana. Obniżony nastrój, brak energii, brak zainteresowania i poczucie beznadziejności przekładają się na codzienne relacje z partnerem. Często pojawia się brak ochoty na bliskość, kontakt fizyczny i rozmowy, a osoba chora unika zaangażowania w codzienne czynności.
Dla partnera może to oznaczać frustrację, poczucie winy, wyrzuty sumienia i bezradność. Wspólne życie z osobą w depresji wymaga świadomości, zrozumienia i wiedzy na temat depresji, jej objawów i przebiegu.
Jak depresja jednego z partnerów wpływa na relację?
Depresja wpływa na cały system relacyjny. Partnerzy osób w trakcie epizodu depresyjnego często doświadczają przeciążenia emocjonalnego, zmęczenia, poczucia winy oraz lęku o przyszłość związku. Nieleczona depresja może prowadzić do oddalenia emocjonalnego, spadku zaufania, a także trudności w komunikacji.
W niektórych przypadkach, nawrót depresji jednego z partnerów staje się powodem rozpadu relacji. Z tego względu ważne jest, aby nie bagatelizować objawów i szukać pomocy na wczesnym etapie choroby.
Kiedy terapia par jest wskazana w leczeniu depresji?
Terapia par jest wskazana, gdy depresja jednego z partnerów znacząco wpływa na relację i funkcjonowanie obojga. Pomaga zrozumieć, jak choroba wpływa na życie codzienne, komunikację, potrzeby i granice.
Wskazania do podjęcia terapii par to m.in.:
-
nawrót depresji i jej wpływ na relację,
-
trudności w codziennych czynnościach i brak wsparcia,
-
niechęć do przyjmowania leków,
-
nieumiejętność wyrażania emocji i potrzeb,
-
obecność myśli samobójczych i ryzyko samobójstwa.
Terapia par uzupełnia psychoterapię indywidualną i pozwala przepracować problem z perspektywy obu stron, zwiększając świadomość i pogłębiając zrozumienie tła problemu.
Jakie metody terapeutyczne są skuteczne w pracy z parą dotkniętą depresją?
Skuteczne metody leczenia depresji to:
-
terapia poznawczo-behawioralna, która pomaga zmieniać szkodliwe schematy myślenia,
-
terapia systemowa, często stosowana w poradni zdrowia psychicznego, pozwalająca spojrzeć na depresję w kontekście relacji,
-
terapia skoncentrowana na emocjach (EFT) – wzmacnia więź emocjonalną i poczucie bezpieczeństwa,
-
terapia par, która integruje różne podejścia, zależnie od potrzeb danej pary.
Skuteczność wybranej metody zależy od stopnia nasilenia objawów, gotowości do podjęcia leczenia, a także jakości współpracy między partnerami i terapeutą.
Jak pomóc osobie z depresją na co dzień?
Aby pomóc osobie w depresji, warto:
-
mieć świadomość, że depresja to poważna choroba wymagająca leczenia,
-
wspierać ją w procesie leczenia – zachęcać do wizyty u lekarza psychiatry lub psychoterapeuty,
-
towarzyszyć w wykonywaniu codziennych czynności, ale nie wyręczać,
-
proponować wspólną aktywność fizyczną, nawet w małych dawkach,
-
reagować, jeśli pojawią się myśli samobójcze – w razie potrzeby zawieźć chorego na izbę przyjęć.
Ważne jest również, aby bliscy osoby chorej nie zapominali o sobie – zdrowie psychiczne opiekunów ma ogromne znaczenie w procesie leczenia. Choroba jednego członka rodziny dotyczy całego systemu – dlatego tak ważne jest całościowe podejście i otwartość na temat depresji.
Źródła:
A. Słonka, Uczucie w cieniu depresji jako emocjonalne wyzwanie – atrakcyjność związku w obliczu lęku (2024). Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości z siedzibą w Wałbrzychu, 155., Data dostępu: 14.04.2025r.
K. Kulwicka-Durmowicz & A. Gąsiorowska, Czy mówienie o swojej chorobie się opłaca? Wpływ informacji o depresji partnera na zachowanie w stosunku do niego w grze „zaufanie” (2017). Psychologia Ekonomiczna – wydawnictwo archiwalne, 11, 31–49., Data dostępu: 14.04.2025r.
Ł. Święcicki & H. Sienkiewicz-Jarosz, Depresja. Poradnik dla pacjentów i nie tylko (2018)., Data dostępu: 14.04.2025r.