Relacja z ojcem uczy nas bliskości, granic i zaufania. Kiedy pojawia się brak ojca albo jego nieobecność (ojciec żyje, lecz jest emocjonalnie niedostępny), część osób doświadcza wzorca potocznie nazywanego syndrom tatusia. W tym artykule dowiesz się co znaczy daddy issues, jakie są jego objawy, w jaki sposób może wpływać na relacje oraz poznasz dostępne opcje terapii.
Na czym polega syndrom tatusia (daddy's issues)?
Syndrom tatusia to zespół trudności emocjonalnych i społecznych wynikających z braku ojca lub jego niewłaściwej obecności w życiu dziecka. Badania pokazują, że rola ojca w rozwoju dziecka obejmuje nie tylko funkcje opiekuńcze i materialne, ale też modelowanie relacji, wyznaczanie zdrowych granic i kształtowanie poczucia własnej wartości. Gdy ta więź jest zaburzona, może pojawić się potrzeba nieustannego zabiegania o potwierdzenia własnej wartości, trudności w wyrażaniu swoich uczuć oraz unikanie bliskości lub nadmierne jej poszukiwanie w dorosłym życiu.
Daddy issues zachowania i typowe objawy
Objawy daddy issues to przede wszystkim schematy przeżywania i działania. Często pojawia się nieustanne zabieganie o uwagę, niskie poczucie własnej wartości lub niska samoocena. Typowe zachowania to także:
-
wybieranie relacji ze starszymi mężczyznami, czasem przypominającymi ojca, ponieważ taki mężczyzna daje jej poczucie bezpieczeństwa, czyli to, czego w relacji z ojcem zabrakło,
-
unikanie bliskości albo zbyt szybkie angażowanie się,
-
ryzykowne zachowania seksualne oraz toksyczne relacje,
-
trudne relacje w pracy i swoich relacjach prywatnych,
-
kłopot z wyrażaniem swoich uczuć, a zarazem silne reakcje, gdy ktoś narusza granice.
Zdarza się też, że nieobecny ojciec uruchamia wzorzec „szukam kogoś podobnego do taty, by wreszcie zostać zauważoną/ym”. Część osób czuje wielki lęk przed bliskością, jednocześnie bardzo jej potrzebując.
Skutki emocjonalne braku ojca
Brak ojca lub nieobecność ojca w życiu dziecka ma długofalowy wpływ na poczucie bezpieczeństwa, więzi emocjonalnej i rozwój tożsamości. W dorosłym życiu skutkuje to często niskim poczuciem własnej wartości, problemami w budowaniu relacji oraz podatnością na toksyczne relacje. Osoby z syndromem tatusia mogą w swoich relacjach doświadczać trudnych emocji, takich jak silny lęk przed odrzuceniem, poczucie bycia niewystarczającym czy potrzeba nieustannego potwierdzenia własnej wartości.
Brak roli ojca wpływa też na sposób regulacji emocji i może prowadzić do zaburzeń lękowych, depresji oraz ryzykownych zachowań seksualnych. Badania wskazują, że w dorosłym życiu takie osoby często mają trudności w budowaniu zdrowych granic, unikają bliskości lub nadmiernie jej poszukują, co bezpośrednio przekłada się na jakość ich związków.
Daddy issues w związkach partnerskich
W kontekście budowania relacji partner/partnerka bywa lustrem dawnego domu. Daddy issues w związku nierzadko oznaczają dwa skrajne ruchy: albo „przyklejam się” (by odzyskać bezpieczeństwo), albo „odpycham” (by nie zostać zranioną/ym). To przekłada się na budowaniu relacji i zawieranie związków, w których osoba:
-
szuka kogoś „silniejszego” – stąd czasem kobiety wybierają na partnerów mężczyzn sporo starszych,
-
akceptuje wzorce, które zna z domu, np. chłód emocjonalny,
-
gubi zdrowe relacje, bo trudno jej utrzymać zdrowych relacji rytm bliskość–autonomia;
-
interpretuje milczenie partnera jako odrzucenie (relacja z ojcem wpływa na sposób interpretacji sygnałów).
Jeśli relacja z ojcem była trudna lub osoba doświadczyła przemocy domowej, łatwiej jej wpaść w toksyczne relacje. Ważne: to nie „wina” osoby – to skutek wczesnych wzorców, które można przepracować.
Daddy issues u mężczyzn
Choć stereotypowo kojarzony jest z kobietami, daddy issues u mężczyzn jest równie istotny. Brak ojca lub obecność ojca krytycznego i emocjonalnie niedostępnego może skutkować trudnościami w wyrażaniu emocji, unikaniem bliskości czy kompensowaniem braków poprzez pracę lub relacje przelotne. U mężczyzn obserwuje się także skłonność do powielania negatywnych wzorców wychowawczych w relacjach z własnymi dziećmi.
Jak się uporać z daddy issues?
Proces leczenia wymaga czasu i często wsparcia terapeutycznego. Skuteczne metody obejmują psychoterapię indywidualną lub grupową, pracę nad granicami, naukę wyrażania emocji oraz odbudowywanie poczucia bezpieczeństwa w relacjach. Istotne jest uświadomienie sobie własnych schematów, zrozumienie ich źródeł i stopniowe wprowadzanie zmian w swoich relacjach.
Źródła:
G. Voorhees, Daddy Issues: Constructions of Fatherhood in The Last of Us and BioShock Infinite (2016)., Data dostępu: 11.08.2025r.
O. J. Rando, Daddy issues: paternal effects on phenotype (2012). Cell, 151(4), 702-708., Data dostępu: 11.08.2025r.
J. Młynek, Funkcjonowanie osób osieroconych przez ojca w dzieciństwie (2006). Państwo i Społeczeństwo, 6(2), 123-128., Data dostępu: 11.08.2025r.
S. Tykarski, Problemy psychologiczne kobiet jako skutek deficytu obecności ojca w dzieciństwie (2015)., Data dostępu: 11.08.2025r.Studia Ełckie, 17(4), 391-404.
Kopiuj link
